Δευτέρα 10 Μαΐου 2010

Ανάσα για χιλιάδες συμβασιούχους

Του Γιώργου Φράγκου

Το «πολυπόθητο φιλί της ζωής» σε δεκάδες χιλιάδες συμβασιούχους κάθε μορφής εργασίας (stage, έργου, ορισμένου χρόνου κ.ά.) δίνει εισήγηση – ανάσα του γενικού επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Γιώργου Σχοινιωτάκη. Σύμφωνα με αυτή το ελληνικό Δημόσιο, οι δήμοι και οι διάφοροι φορείς του είναι υποχρεωμένοι να συνεχίσουν να απασχολούν τους εργαζόμενους που κέρδισαν την παραμονή τους μετά την κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων ή έκδοσης προσωρινών διαταγών στη Δικαιοσύνη.
Παράλληλα, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά, θα πρέπει να καταβάλλουν όλες τις προβλεπόμενες αποδοχές σε όσους έχουν δικαιωθεί με δικαστικές αποφάσεις.
Με την πρόταση – βόμβα ο κ. Σχοινιωτάκης ανοίγει το δρόμο και για τη μονιμοποίηση σημαντικού αριθμού συμβασιούχων, αφού αναγνωρίζει ότι δεν αντιβαίνει στο άρθρο 103 παρ. 8 του Συντάγματος η δικαστική μετατροπή της υφιστάμενης εργασιακής σχέσης σε αορίστου χρόνου, εφόσον αποδεδειγμένα καλύπτονται πάγιες και διαρκείς ανάγκες.
Πρόκειται για εισήγηση - ορόσημο, αφού αναμένεται να θέσει φρένο στα σχέδια της «νεοθατσερικής» κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για μαζικές απολύσεις υπαλλήλων που δεν ανήκουν στην κατηγορία του τακτικού προσωπικού, αλλά ασκούν ίδια καθήκοντα με αυτό, έχοντας ακόμη και το δικαίωμα υπογραφής σε δημόσια έγγραφα.
Κι αυτή όπως και πολλές άλλες αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων της δικαστικής εξουσίας προκλήθηκε μετά από ερώτημα του γνωστού εργατολόγου Χρήστου Νικολουτσόπουλου, που έχει θέσει στόχο ζωής την επαγγελματική αποκατάσταση των συμβασιούχων που χρόνια τώρα περιπαίζονται από τα κόμματα εξουσίας.
Το σκεπτικό του κ. Σχοινιωτάκη που βασίζεται σε ισχυρές νομικές βάσεις και βέβαια στο ίδιο το Σύνταγμα, επιτρέπει ν’ ανθίσουν τα χαμόγελα στις τάξεις όλων όσων κινδυνεύουν να δουν την πόρτα της εξόδου από το δημόσιο τομέα, με αστήρικτες ερμηνείες των νόμων και του καταστατικού χάρτη της χώρας.
Η άποψη του γενικού επιτρόπου του Ε.Σ. ότι το Δημόσιο, οι ΟΤΑ και οι οργανισμοί τους πρέπει να συμμορφώνονται με τις δικαστικές αποφάσεις και να πληρώνουν κανονικά τους συμβασιούχους, οι οποίοι δεν χάνουν επίσης τη δουλειά τους, αναμένεται ν’ αποτελέσει καταλύτη για θετικές εξελίξεις στο μείζον αυτό θέμα που απασχολεί σημαντικό μέρος της ελληνικής κοινωνίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα το Δημόσιο και οι παραφυάδες του αρνούνταν να υλοποιήσουν τις αποφάσεις αυτές, στηριζόμενοι στο ν. 3301/2004 που κρίθηκε με την απόφαση 2347/09 του Αρείου Πάγου ως αντισυνταγματικός!
Ο συγκεκριμένος παρείχε στο κράτος το δικαίωμα να αποδέχεται κατά προτίμηση τις προσωρινές διαταγές ή τα ασφαλιστικά μέτρα, κάτι που προσβάλλει καταφανώς το περί δικαίου αίσθημα.
Ο κ. Σχοινιωτάκης υιοθετεί και την έκθεση της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία εκδόθηκε στο τέλος του 2009, σύμφωνα με την οποία «η μη υλοποίηση των προσωρινών διαταγών ή των ασφαλιστικών μέτρων, είναι αντίθετη προς τις διεθνείς συμβάσεις και νόμους, ενώ παραβιάζει σαφώς τα ανθρώπινα δικαιώματα (άρθρο 6 ΕΣΔΑ και άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου του ΕΣΔΑ).
Αποδεικνύοντας ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο πρωτοστατεί στην αποκατάσταση της συνταγματικής νομιμότητας υπέρ των συμβασιούχων, ο γενικός επίτροπος του κορυφαίου οικονομικού δικαστηρίου αποδέχεται «ως ισχύουσα νομολογία την ιστορική για τους συμβασιούχους υπ’ αριθμ. 18/2006 απόφαση της πλήρους ολομέλειας του Αρείου Πάγου».
Σύμφωνα με αυτή, ο Α.Π. δεχόταν ότι «το Σύνταγμα δεν αποτελεί εμπόδιο για τη δικαστική αναγνώριση της υφιστάμενης εργασιακής σχέσης ως αορίστου χρόνου εφόσον καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες».
Για τον κ. Νικολουτσόπουλο, που αναδεικνύεται σε άνθρωπο – κλειδί για τη θετική έκβαση του δικαστικού αγώνα χιλιάδων εργασιακών ομήρων των τελευταίων κυβερνήσεων, το Ε.Σ. αποκαθιστά, για μια ακόμη φορά, τη νομιμότητα.
Ο ίδιος παροτρύνει τους συμβασιούχους με όλες τις σχέσεις εργασίας που υπηρετούν ή υπηρετούσαν σε όλο το φάσμα του Δημοσίου τομέα να μην παραιτηθούν από τις προσφυγές τους στη Δικαιοσύνη, όπως επιθυμεί διακαώς η κυβέρνηση.
Και καλεί αυτούς να εξαντλήσουν όλα τα ένδικα μέσα που προβλέπει το Εργατικό Δίκαιο και μεταξύ αυτών και την προσφυγή στα ασφαλιστικά μέτρα.

Δευτέρα 3 Μαΐου 2010

Φρένο στις μαζικές απολύσεις συμβασιούχων

Toυ ΓΙΩΡΓΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥ

Ανοίγει με αποφάσεις – σταθμό του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και της Ελληνικής Δικαιοσύνης ο δρόμος για να διεκδικήσουν χιλιάδες συμβασιούχοι την παραμονή στην εργασία τους ή την επιστροφή τους σε περίπτωση που έχουν ήδη απολυθεί.
Πρόκειται για μεγάλη δικαστική ανατροπή υπέρ του μη μονίμου προσωπικού του δημοσίου τομέα στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι με καθεστώς stage.
Παράλληλα, δίνει ένα ηχηρό χαστούκι στη «νεοθατσερική» κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου που δείχνει καιρό τώρα την πόρτα της εξόδου στο σύνολο των συμβασιούχων, αδιαφορώντας αν αυτοί θα οδηγηθούν στην ανέχεια και το κοινωνικό περιθώριο.
Με την υπ’ αριθμ. 1030/2010 απόφασή του το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών δέχεται ως σύννομη με το Ελληνικό Δίκαιο και προχωρά στην άμεση εκτέλεση της απόφασης (24-4-2009) της Ολομέλειας του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Σύμφωνα με αυτή, εκτιμάται ότι:
* Το άρθρο 103 παρ. 8 του Ελληνικού Συντάγματος δεν απαγορεύει τη δικαστική αναγνώριση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου ή έργου που υποκρύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, σε αορίστου χρόνου.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως τόσο η σημερινή κυβέρνηση όσο και οι προηγούμενες προέτασσαν το συγκεκριμένο άρθρο ως το μεγάλο εμπόδιο, προκειμένου να δικαιολογήσουν την άρνησή τους για μετατροπή των παραπάνω συμβάσεων και τις απολύσεις που ακολουθούσαν.
Στο σκεπτικό του ΔΕΚ αναφέρεται ότι το Σύνταγμα απαγορεύει μόνο τη μετατροπή συμβάσεων που συνήφθησαν για επείγουσες πρόσκαιρες και απρόβλεπτες ανάγκες.
Αυτές είναι, κατά τον εργατολόγο Χρήστο Νικολουτσόπουλο, που κέρδισε ακόμη μια μάχη υπέρ των συμβασιούχων που ζουν στο τούνελ της εργασιακής αβεβαιότητας, «οι τετράμηνες συμβάσεις που για παράδειγμα γίνονται προκειμένου κάποιοι να αναπληρώσουν τους αδειούχους ταχυδρομικούς».
Για τον ίδιο η μόνη ελπίδα των εργαζομένων με διάφορες μορφές εργασίας στο Δημόσιο και τους φορείς του, από τη λαίλαπα των απολύσεων που σχεδιάζεται, είναι η εξάντληση όλων των ένδικων μέσων, ακόμη και των ασφαλιστικών.
Το τραγελαφικό είναι ότι το ΠΑΣΟΚ, όταν ακόμη διατηρούσε, έστω και ψευδεπίγραφα, τον σοσιαλιστικό του χαρακτήρα, υιοθετούσε (υπάρχει και σχετική πρόταση 43 βουλευτών του) τη συγκεκριμένη ερμηνεία.
* Ο χαρακτηρισμός των συμβάσεων ως έργου ή ορισμένου χρόνου για εργαζόμενους στον στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα δεν αποτελεί σύμφωνα με το ΔΕΚ (κάτι που δέχτηκε και το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών) αντικειμενικό λόγο που να απαγορεύει την αναγνώριση των συμβάσεων αυτών ως αορίστου χρόνου.
* Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι το Π.Δ. 164/2004 δεν έδινε πλήρη αναδρομητικότητα, με αποτέλεσμα σημαντική μερίδα συμβασιούχων να μην μπορέσει να επωφεληθεί από τις ευεργετικές του διατάξεις.
Ο δικαστής Θανάσης Παπαπαναγιώτου σε υλοποίηση της απόφασης του ΔΕΚ προέκρινε ως πιο αποτελεσματικό νομοθετικό όχι το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα, αλλά τον νόμο 2112/20, ο οποίος αν και συμπλήρωσε «ενενήντα χρόνια ζωής» διακρίνεται για την προοδευτικότητά του.
Όπως προβλέπει λοιπόν σ’ αυτό και αποδέχτηκε ο κ. Παπαπαναγιώτου, «όποιος καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες πρέπει να έχει συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου».
Για την ιστορία, όλα ξεκίνησαν όταν μια αρχαιολόγος που προσελήφθη τον Μάρτιο του 2002 από το υπουργείο Πολιτισμού, προσέφυγε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών όταν την απέλυσαν (έληξε η σύμβασή της) την 31-12-2006 ζητώντας να αναγνωρισθεί ότι κάλυπτε πάγιες και διαρκείς ανάγκες.
Το συγκεκριμένο δικαστήριο με την υπ’ αριθμ. 2088/2008 απόφασή του τη δικαίωσε (ότι καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες) και για την ερμηνεία της κοινοτικής οδηγίας 77/99 παρέπεμψε στο ΔΕΚ θέτοντας προδικαστικά ερωτήματα.
Το ΔΕΚ με την απόφαση της 24-4-2009 (υπόθεση C-519/08) της μείζονος ολομέλειάς του, γνωμοδότησε ότι η μετατροπή των συμβάσεων από ορισμένου χρόνου σε αορίστου δεν αντίκειται στο Σύνταγμα της χώρας μας και ενημέρωσε το αρμόδιο ελληνικό δικαστήριο που έφερε και το θέμα προς συζήτηση.
Το τελευταίο, με νέα απόφασή του που εκδόθηκε στις 23 Απριλίου του τρέχοντος δικαίου αναγνωρίζει την ακυρότητα της απόλυσης της αρχαιολόγου αλλά, και αυτό είναι το πιο σημαντικό, πως κάλυπτε πάγιες και διαρκείς ανάγκες.
Σημαντικότατος για την ευτυχή έκβαση της υπόθεσης ήταν ο ρόλος του κ. Νικολουτσόπουλου σε μια στιγμή μάλιστα που όπως σημειώνει «βάλλονται οι εργαζόμενοι και ιδιαίτερα οι συμβασιούχοι». Ο ίδιος χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη απόφαση «ως ακόμη πιο σημαντική νίκη των συμβασιούχων, αφού για πρώτη φορά μετά την απόφαση του ΔΕΚ η Ελληνική Δικαιοσύνη ερμηνεύει με θετικό τρόπο την κοινοτική οδηγία 70/99».
Σύμφωνα με τον εργατολόγο που πρωτοστατεί στον αγώνα των συμβασιούχων για επανόρθωση των αδικιών που ετοιμάζονται σε βάρος τους, «οι αποφάσεις αυτές έχουν εκτός από την πραγματική βαρύτητα και έναν συμβολικό χαρακτήρα για τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων, οι οποίοι έχουν μετατραπεί σε εξιλαστήρια θύματα της ετεροκαθοριζόμενης οικονομικής και πολιτικής κρίσης».

Κυριακή 2 Μαΐου 2010